Page 30 - To jest chemia 6. Zbiór zadań

136 Stechiometria 4.3. Obliczenia stechiometryczne

491. Reakcja miedzi z rozcieńczonym roztworem kwasu azotowego(V) przebiega zgodnie
z równaniem:
3 Cu + 8 HNO 3(rozc.) 3 Cu(NO ) + 2 NO + 4 H O.
2
3 2
W nadmiarze rozcieńczonego roztworu kwasu azotowego(V) roztworzyło się 16 g
miedzi. Oblicz, ile gramów soli powstało w tej reakcji chemicznej, jeżeli jej wydaj-
ność wynosi 100%.
492. Laboratoryjną metodą otrzymywania czystego krzemu jest redukcja krzemionki za
pomocą magnezu.
SiO + 2 Mg Si + 2 MgO
2
Oblicz, ile gramów krzemu można otrzymać po zmieszaniu 10 g krzemionki i 7 g
magnezu, jeśli reakcja przebiega ze 100-procentową wydajnością. Wynik podaj
z dokładnością do jednego miejsca po przecinku.

493. Podczas działania kwasem solnym na roztwór węglanu potasu zachodzi reakcja che-
miczna, w której wydziela się tlenek węgla(IV). Oblicz objętość tlenku węgla(IV),
który wydzielił się, gdy do 11,5 g roztworu węglanu potasu o stężeniu 15% dodano
g
25 cm kwasu solnego o stężeniu 4% i gęstości 1,02 cm 3. Przyjmij, że ta reakcja che-
3
miczna przebiega z wydajnością 100%.
494. Stapianie fosforanu(V) wapnia z węglem i piaskiem w piecu elektrycznym jest jedną
z metod otrzymywania fosforu.
2 Ca (PO ) + 6 SiO + 10 C 6 CaSiO + 10 CO + P 4
4 2
3
2
3
Oblicz masę fosforu, który można otrzymać tą metodą po zmieszaniu ze sobą po
100 g każdego z substratów. Załóż, że proces biegnie z 95-procentową wydajnością.
495. Ogrzewanie propan-2-olu z kwasem bromowodorowym prowadzi do powstania
2-bromopropanu:
CH 3 CH(OH) CH + HBr CH 3 CH(Br) CH + H O
3
3
2
Oblicz, ile moli 2-bromopropanu powstało w tej reakcji chemicznej, jeśli użyto
do niej 100 g 48-procentowego roztworu bromowodoru, a substraty zmieszano
w stosunku molowym n propan-2-ol : n HBr = 1 : 1,5. Załóż, że reakcja chemiczna prze-
biegła z wydajnością 80%.
496. Octan etylu można otrzymać w reakcji kwasu octowego z etanolem w obecności stę-
żonego roztworu kwasu siarkowego(VI), pełniącego funkcję katalizatora.

CH COOH + CH CH OH H 2 SO 4(stęż.) CH COOCH CH + H O
2
3
2
2
3
3
3
Zmieszano 95 ml kwasu octowego o gęstości d = 1,05 g 3 z 194 ml etanolu o gęstości
cm
d = 0,79 g 3 i dodano niewielką ilość stężonego roztworu kwasu siarkowego(VI). Na-
cm
stępnie całość ogrzewano w temperaturze wrzenia mieszaniny. Oblicz masę estru,
który powstał w tej reakcji chemicznej, jeśli zaszła ona z wydajnością 60%.
Przykład 26. Obliczanie wydajności reakcji
W reakcji chemicznej 44,4 g metalu ze stężonym roztworem kwasu powstał siarczan(VI)
3
żelaza(III), woda i wydzieliło się 24,37 dm gazu. Reakcja przebiegała w warunkach
normalnych. Oblicz jej wydajność.
patrz s. 137